De kans dat Nederland volgend jaar zal deelnemen aan het Eurovisie Songfestival wordt met de dag kleiner. AVROTROS houdt voet bij stuk: zolang Israël mag meedoen, blijft Nederland weg. Dat standpunt verandert niet nu er een staakt-het-vuren in Gaza is bereikt en een aantal gijzelaars is vrijgelaten. Volgens de omroep zijn de kernwaarden van het festival – vrede, gelijkwaardigheid en respect – in het geding.
AVROTROS verwijt Israël dat het bewust internationale verslaggevers uit Gaza weert en daarmee de persvrijheid ondermijnt. Ook verwijst de omroep naar een onderzoek van Eurovision News Spotlight, waaruit blijkt dat de Israëlische overheid tijdens de laatste editie actief stemcampagnes voerde via advertenties en overheidsaccounts. Kijkers in Europa werden daarin aangemoedigd om op de Israëlische inzending te stemmen, wat volgens critici strijdig is met de apolitieke aard van het festival.
“Het enorme menselijk leed in Gaza, de onderdrukking van de persvrijheid en politieke inmenging staan op gespannen voet met de waarden van de publieke omroep”, zegt AVROTROS in een verklaring aan De Telegraaf. “Deelname van Israël aan het Eurovisie Songfestival is daarom niet langer te verantwoorden.” Nederland zal volgens de omroep niet deelnemen zolang Israël welkom blijft. Als het staakt-het-vuren wordt nageleefd is de kans echter groter dat andere landen die nog geen stelling hadden ingenomen, zich achter Israël scharen.
Stemming over deelname Israël geschrapt
Begin november zou de European Broadcasting Union (EBU) bijeenkomen voor een bijzondere online vergadering. De stemming is echter geschrapt vanwege de recente ontwikkelingen; het onderwerp wordt nu besproken tijdens de algemene vergadering in december.
De EBU laat weten dat het besluit is genomen “in het licht van de recente ontwikkelingen in het Midden-Oosten”. De organisatie stelt dat er onder leden behoefte is “aan een open en persoonlijke discussie” over deelname aan het Songfestival van volgend jaar in Wenen.
Als Israël toch wordt toegelaten, wil Nederland zich volledig terugtrekken. Ook omroepen uit Slovenië, Spanje en Ierland hebben hun steun uitgesproken voor uitsluiting. Tegelijk ligt de kwestie gevoelig in Oostenrijk, dat het festival volgend jaar organiseert: politieke partijen daar waarschuwen dat ze de organisatie willen blokkeren als Israël wordt geweerd.