Wilders stijgt gigantisch in nieuwste peiling, ramp voor BBB

Na een kleine terugval vorige week veert de PVV deze week krachtig terug in de peilingen. In de nieuwste zetelpeiling van EenVandaag en onderzoeksbureau Verian stijgt de partij van Geert Wilders van 31 naar 34 zetels. Tegelijkertijd zakt BBB verder weg, van 4 naar 2 zetels. Met nog ruim een week tot de verkiezingen blijft het aantal twijfelende kiezers opvallend hoog.

PVV profiteert van strategisch stemgedrag

De PVV schommelt al weken rond de 30 tot 34 zetels in de peiling van EenVandaag. Nadat Wilders zijn campagne tijdelijk stillegde vanwege een terreurdreiging, was hij vrijdag te gast bij Vandaag Inside. Dat mediaoptreden wordt door een enkele PVV-kiezer genoemd als reden om weer op de partij te stemmen.

De meeste kiezers noemen echter een strategische overweging. Nu de verkiezingen naderen, kiezen ze bewust voor de PVV om die partij zo groot mogelijk te maken. Uit aanvullend onderzoek onder het EenVandaag Opiniepanel blijkt dat 28 procent van de huidige PVV-stemmers dat doet om strategische redenen.

- Advertisement -

Voor Wilders is de nieuwe peiling een enorme opsteker. In de meest recente peilingen van Maurice de Hond (28 zetels) en Ipsos I&O (29) maakte de PVV een daling en kwam de partij niet boven de 30 uit.

Rechtse kiezers zijn op zoek

De strijd om de rechtse kiezer woedt volop. Kiezers die eerder overwegen op JA21 of FVD te stemmen, stappen nu soms over naar de PVV om ‘een signaal af te geven’ of om een rechts kabinet dichterbij te brengen. Anderen haken af bij JA21 vanwege de inhoudelijke verschillen tussen hun partijprogramma en de plannen die bij het CPB zijn ingediend. Dat verschil werd pijnlijk blootgelegd bij Nieuwsuur. Ook speelt bij sommigen de angst mee dat JA21 straks meedoet aan een ‘middenkabinet’.

In die verscherpte strijd lijkt BBB het onderspit te delven. De partij staat deze week op slechts 2 zetels. In de peilingen blijft BBB al maanden onder de 5. Veel kiezers twijfelen of de partij nog groot genoeg is om invloed uit te oefenen.

- Advertisement -

D66 in de lift, Jetten droomt van torentje

D66 blijft gestaag stijgen en komt deze week uit op 16 zetels. Eind september stond de partij nog op 11. Lijsttrekker Rob Jetten zei afgelopen week dat hij denkt dat D66 de grootste kan worden bij de verkiezingen.

Onder zijn eigen achterban leeft die overtuiging ook: 60 procent van de D66-kiezers denkt dat hun partij serieus kans maakt op de meeste stemmen.

Verder zijn er weinig grote verschuivingen te zien in het politieke landschap. GroenLinks–PvdA blijft stabiel op 25 zetels, het CDA op 23. De VVD stijgt licht naar 15 zetels (+1), terwijl JA21 een zetel inlevert en uitkomt op 12.

50PLUS houdt koers met opnieuw 1 zetel. Daarmee haalt de partij van oud-politiechef Jan Struijs in drie opeenvolgende peilingen parlementaire vertegenwoordiging.

Zwevende kiezer blijft bepalend

Een week voor de verkiezingen weet 47 procent van de kiezers nog niet zeker op wie ze gaan stemmen. Een maand geleden was dat nog 50 procent. De meeste twijfelaars oriënteren zich op debatten, de verkiezingsprogramma’s en de stand in de peilingen.

Peilingen spelen daarbij een directe rol. Ruim een kwart (28 procent) van de stemmers zegt nu strategisch te stemmen. Dat gebeurt bij vrijwel alle partijen: vooral kiezers van GroenLinks–PvdA (38 procent), JA21 (34 procent) en CDA (33 procent) kiezen bewust tactisch.

Vier op de tien strategische stemmers willen een bepaalde coalitie mogelijk maken, bijvoorbeeld door op GroenLinks–PvdA, VVD, D66 of JA21 te stemmen. Drie op de tien – voornamelijk PVV-stemmers – gebruiken hun stem juist om een coalitie tegen te houden. Voor een derde van de strategische kiezers draait het om het voorkomen dat een specifieke partij de grootste wordt.

De zetelverdeling is gebaseerd op een representatief Verian-onderzoek onder 1.473 kiesgerechtigden, uitgevoerd van 17 t/m 20 oktober. Het Opiniepanel-onderzoek vond plaats op 20 en 21 oktober en werd ingevuld door 29.040 deelnemers. De resultaten zijn gewogen op onder meer leeftijd, opleiding, regio en stemgedrag in 2021. De marge bedraagt ±2 zetels voor grote en ±1 voor kleine partijen.

- Advertisement -

NET BINNEN

Populairste artikelen