Femke Halsema breekt bij Zomergasten een lans voor (hang)jongeren. De burgemeester van Amsterdam vindt dat jongeren de ruimte moeten krijgen om ‘te experimenteren’ en ‘een beetje los te gaan’ op straat, binnen de grenzen van de wet. Halsema vindt het belangrijk dat oudere generaties niet te veroordelend zijn over jongeren.
In Zomergasten mag de gast televisiefragmenten uitkiezen en becommentariëren. Halsema koos onder meer fragmenten uit de films Turks fruit (1973) en De Libi (2019), die zich allebei afspelen in Amsterdam. Interviewer Griet Op de Beeck vraagt aan Halsema waarom die fragmenten ‘typisch Amsterdam’ zijn. “Nou, het is typisch jong”, antwoordt ze. “Ik moet er natuurlijk even een nette disclaimer bij maken. Laat ik dat even doen. Twee van die acteurs zijn later in opspraak geraakt, hebben zich misdragen. Het is toch wel goed om dat er even bij te zeggen.”
Bilal Wahib en Oussama Ahammoud
Ze doelt daarmee op Bilal Wahib en Oussama Ahammoud, die een rol hebben in De Libi. Zij hielden in 2021 een livestream waarin Bilal een minderjarige jongen geld aanbood voor het tonen van zijn geslachtsdeel, wat ook gebeurde. Oussama werd in april 2025 ook veroordeeld tot een taakstraf van 180 uur, een voorwaardelijke celstraf van twee maanden en moest zes maanden zijn rijbewijs inleveren voor het in bezit hebben van en rijden onder invloed van lachgas.
Ook wordt in het fragment het woord ‘kankerpolitie’ gebruikt. “Dat kan echt niet. Dat wil ik ook even gezegd hebben. Dat mag niet tegen de politie. Kijk, het eerste fragment is Nederlands sentiment. Ik schiet er ook altijd van vol. Iedereen vindt het heerlijk om ernaar te kijken. Het is een soort uiting van jonge vrijheid. De wereld ligt open, alles kan. Het tweede fragment is datzelfde. Het is jong zijn. Het is ook heel Amsterdams. Het is een beetje opstandig. Een beetje bijgoochem. Dat is natuurlijk wat jongeren doen. Ze zoeken de risico’s.”
“Ik vind dat wij als ouderen – laat ik voor mezelf spreken –altijd met een zekere mildheid hiernaar moeten blijven kijken”, vervolgt de burgemeester. “Dit is wie zij zijn. En ik heb het gevoel dat wij ons daar soms minder in kunnen verplaatsen, in hoe groot dat verlangen van jongeren is om te testen wie je bent, wat je identiteit is. Terwijl ik tegelijkertijd denk dat opgroeien in deze tijd echt verdomde moeilijk is. Dus eigenlijk hoort er een pleidooi bij. Kijk er met vrolijkheid naar. Ja, sommige dingen kunnen echt niet. Maar kom op.” Volgens Halsema is ‘nostalgie’ naar een oude tijd, zoals in Turks fruit, ook niet nodig.
“Ik was toevallig vorig weekend in Londen en toen zag ik allemaal jongens op fietsjes door het verkeer gaan. Van die racefietsjes zonder remmen erop. Ze waren allemaal op één wiel aan het rijden. Dus je staat aan de zijkant en je denkt…”, zegt ze, terwijl ze haar handen voor haar mond doet. “En tegelijkertijd, je snapt zo goed hoe ze zich moeten voelen. Hoe vrij. Ik denk dat wij ook jongeren die experimenteerruimte moeten blijven geven om af en toe dingen te doen die stout zijn. En zeker in deze tijd moeten jongeren ook kunnen experimenteren. We oordelen bijvoorbeeld altijd negatief over hangjongeren. Ja, die zie je in een stad als Amsterdam heel veel. Wij hebben kleine huisjes, vaak delen ze slaapkamers, dus ze hangen op pleintjes rond. Maar dat is ook wat ze doen, want daar kijken ze naar elkaar, daar kletsen ze met elkaar, daar halen ze kattenkwaad uit, want dat is het natuurlijk ook.”
Palestijnse vlag
“Dus, natuurlijk, we moeten altijd de grens bewaken, zeg ik er weer netjes bij”, aldus de voormalig fractievoorzitter van GroenLinks in de Tweede Kamer. “Misdaad mag niet. Maar laten we ook genieten. En laten we jongeren ook het plezier gunnen en de ruimte zonder afkeurend te zijn. Ik zie ook dat ontzettend veel jongeren geëngageerd zijn. Ze zijn heel erg bezig met de wereld, verontwaardigd over Gaza. Ik zag laatst een jongen op een scootertje door Amsterdam rijden met een Palestijnse vlag achterop, wapperend. En dan kun je twee dingen denken. Dan kun je denken: verdorie, waarom doet-ie dat? Maar je kan ook denken: wauw, hij is bezig met de wereld, hij had ook thuis kunnen gaan zitten gamen.”
Volgens Halsema is het leven voor jongeren er niet makkelijker op geworden. “Ik denk dat jongeren overdoses informatie binnenkrijgen. Ik denk ook dat daarom het leven voor veel jongeren ingewikkeld is. De enorme hoeveelheid wereldleed die permanent aanwezig is. De eindeloze confrontatie met jezelf, met name voor meisjes. En al die beautyblogs. Toen ik opgroeide, stond ik twee keer per jaar op de foto en dat ging in het familiealbum. En dat zag gelukkig verder niemand. Als je jong bent, vind je jezelf permanent lelijk. Boor jongeren die nu opgroeien, is het leven ingewikkeld. Ze hebben ze ook een uitlaatklep nodig en hebben het nodig om af en toe op straat een beetje los te gaan. Niet te veel, een beetje.”