Begin november komt de EBU bijeen voor een bijzondere algemene vergadering. Dan wordt beslist of de Israëlische omroep KAN mag deelnemen aan het Eurovisie Songfestival 2026 in Wenen. Het lidmaatschap van KAN zelf staat niet ter discussie, wel de vraag of Israël op het podium mag verschijnen. In dit artikel lees je hoe de stemming zal verlopen.
De discussie over deelname van Israël woedt hevig, zeker na de tweede plaats die het land behaalde bij het Songfestival van 2025. Namens Nederland heeft AVROTROS al laten weten het Songfestival te boycotten indien Israël mag deelnemen in 2026, óók als voor die tijd een staakt-het-vuren wordt bereikt in Gaza.
Tijdens de vergadering zal moeten blijken hoe alle omroepen erin staan. Opvallend is dat het gaat om een extra vergadering, los van de reguliere bijeenkomsten die halfjaarlijks plaatsvinden. Deze editie wordt bovendien volledig online gehouden. Hoe dat de stemprocedure beïnvloedt, is niet duidelijk.
Wie mag stemmen?
Er zijn uiteindelijk 63 stemgerechtigde omroepen. Daaronder vallen ook omroepen uit landen die zelf niet deelnemen of uitzenden, maar wel lid zijn van de EBU. Daarmee kan de beslissing worden beïnvloed door omroepen buiten de traditionele Eurovisiekring. Deelname aan het songfestival is geen voorwaarde om te mogen stemmen. Landen als Tunesië, Egypte, Turkije, Algerije, Jordanië en Libanon mogen dus ook meestemmen.
Rusland, Belarus en Libië, die allemaal geschorst zijn, mogen niet stemmen. Op de officiële lijst van alle omroepen staan de omroepen uit dat land wel vermeld, maar ze zijn geschorst. De Australische omroep SBS is slechts een ‘associate’ en mag ook niet meestemmen, ondanks dat Australië een vaste deelnemer is aan het liedjesfestival.
Hoe werkt dat stemmen?
Elk land heeft volgens de statuten 24 stemmen, ongeacht de grootte of status binnen het Songfestival.
- Bij meerdere omroepen in één land (zoals VRT en RTBF in België, of de negen publieke omroepen in Nederland) worden die 24 stemmen verdeeld.
- De verdeelsleutel hangt af van de contributie, tenzij de omroepen een ander akkoord hebben.
- Internationale omroepen zoals ARTE beschikken slechts over drie stemmen.
In theorie kunnen omroepen binnen hetzelfde land dus verschillend stemmen. Zo zouden VRT en RTBF tegengesteld kunnen kiezen, zolang ze samen binnen die 24 Belgische stemmen blijven.
Hoeveel stemmen zijn nodig?
De EBU bevestigde aan The Times of Israel dat een gewone meerderheid volstaat: de helft plus één stem. Bij 56 landen met 24 stemmen per land en de drie extra stemmen van ARTE komt dat neer op minstens 673 stemmen voor uitsluiting.
Uniek moment in Songfestival-historie
Nog nooit eerder moesten de EBU-omroepen stemmen over het uitsluiten van een ander lid van deelname aan het Songfestival. Het besluit in november kan dus geschiedenis schrijven – met grote gevolgen voor de 70ste editie in Wenen.