Victor Vlam en Lars Duursma voorzien een zware verkiezingscampagne voor Eddy van Hijum. Deze week werd Van Hijum door het partijbestuur aangewezen als kandidaat-lijsttrekker van Nieuw Sociaal Contract (NSC). Vlam stemde op zijn voorganger Pieter Omtzigt, maar heeft geen hoge pet op van Van Hijum, momenteel demissionair vicepremier en minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Als Duursma in de podcast De Communicado’s aangeeft ‘nul vertrouwen’ te hebben in Van Hijum na een ‘desastreuze campagnestart’, kan Vlam zich daar alleen maar bij aansluiten. “Ik heb er absoluut geen vertrouwen in”, luidt zijn harde oordeel. “Ik heb de vorige keer op NSC gestemd, dat heb ik destijds ook weleens verteld in de podcast. Het vertrek van Omtzigt is een grote aderlating voor de partij. Eddy van Hijum, jongens, kom op… Dat is toch een zwart gat voor charisma?”
Duursma plaatst wel een kanttekening: iedere opvolger van Omtzigt zou het lastig krijgen. “Want de partij is opgericht als soort messiasbeweging rondom één man. Maar Eddy van Hijum maakt er nu al een potje van”, merkt hij op. “Bij zijn eerste grote mediaoptreden als lijsttrekker, bij Met Het Oog Op Morgen, stapelde hij al blunder op blunder. Ik zat mezelf echt op te vreten. Wie adviseert die man?! Zijn eerste blunder was toegeven dat de partijtop overwoog de partij op te heffen. Blunder twee: hij vertelde dat hij in z’n nieuwe rol vaker grapjes wil maken bij lastige vragen of debatten.”
‘Van Hijum graaft als een bezetene’
Duursma snapt ‘helemaal niets’ van die eerste blunder: toegeven dat het opheffen van NSC op tafel lag. “Dan ben je de kapitein op een schip dat net een storm en muiterij heeft overleefd, en je eerste boodschap is: ‘Ja, we twijfelden eigenlijk of we dit schip niet naar de sloop moesten brengen.’ Dan heb je je autoriteit al ondermijnd voordat je begonnen bent. Een leider moet vertrouwen en een toekomstvisie uitstralen. Zijn boodschap is: we zijn er nog, maar het had niet veel gescheeld. Daarmee zet je meteen het frame rond de partij neer. Je plaatst jezelf meteen in het defensief. De krantenkoppen schrijven zichzelf. In Amerika zeggen ze: ‘When you’re in a whole, stop digging.’ Maar Van Hijum pakt een schep en begint als een bezetene te graven. Het is een vorm van radicale eerlijkheid die strategisch nutteloos is.”
En wat betreft die tweede blunder? “Die vind ik misschien nog wel pijnlijker. Hij kondigt zijn eigen afweermechanisme aan. Ja, humor in Den Haag kan heel goed werken, als het authentiek en spontaan is. Als je het van tevoren zelf al als strategie aankondigt, is het kapot. Elke grap die hij nu maakt, zal niet worden gezien als een teken van scherpzinnigheid, maar als een vlucht, een paniekreactie. Dit is een cadeautje voor elke talkshow waar hij vanaf nu nog verschijnt. Ze gaan hem vragen: ‘Meneer Van Hijum, heeft u nog grapjes paraat?’ Bij Editie NL zei hij te willen leren van zijn lokale cabaretvereniging. Ja, hoppa, volgende talkshow: ‘Welke tips heeft u gekregen?’ Als je van nature niet zo grappig bent, niet zo soepel met humor, dan kun je het beter niet gebruiken.”
